Gãy xương là tình trạng phổ biến, xảy ra với hàng triệu người trên khắp thế giới mỗi năm. Nguyên nhân gãy xương rất đa dạng, không phải chỉ dừng lại ở va đập hay chấn thương mà còn rất nhiều yếu tố nguy cơ khác.
Tham vấn y khoa: Bác sĩ Nguyễn Thường Hanh · Nội khoa - Nội tổng quát · Bệnh Viện Đa Khoa Tỉnh Bắc Ninh
Gãy xương là tình trạng phổ biến, xảy ra với hàng triệu người trên khắp thế giới mỗi năm. Nguyên nhân gãy xương rất đa dạng, không phải chỉ dừng lại ở va đập hay chấn thương mà còn rất nhiều yếu tố nguy cơ khác.
Gãy xương thường gây đau đớn và cần thời gian để chữa lành. Vì vậy, khi biết được những rủi ro có thể khiến xương bị gãy, bạn sẽ có cách phòng ngừa tình trạng này hiệu quả hơn.
Xương thường rất khỏe nhưng vẫn có thể bị gãy vì rất nhiều nguyên nhân. Trong đó, thường gặp nhất là chấn thương. Lúc này, xương phải chịu một lực mạnh vượt quá sức chịu đựng dẫn đến bị gãy.
Nguyên nhân gãy xương do chấn thương phổ biến bao gồm:
Ngoài ra, các tác động ngoại lực lặp đi lặp lại nhiều lần, chẳng như như chạy đường dài, người lính hành quân phải mang vác nặng hoặc chơi thể thao cũng có thể làm gãy xương. Bác sĩ thường gọi loại chấn thương này là gãy mỏi.
Loãng xương là một căn bệnh thường gặp ở người trung niên và người cao tuổi, khiến xương yếu đi và rất dễ gãy ngay cả khi không gặp chấn thương gì nghiêm trọng. Theo thống kê, có ít nhất một triệu ca gãy xương mỗi năm là do loãng xương.
Sự giảm mật độ xương tăng lên theo tuổi tác, gây suy yếu xương, kết hợp với nguy cơ bị té ngã nhiều hơn ở người cao tuổi khiến họ có nguy cơ cao gãy xương.
Ngoài những tình huống gây gãy xương đột ngột và rõ ràng thì những người này cũng có thể bị gãy từ từ các đốt sống do cột sống bị đè nén bởi trọng lượng cơ thể. Họ không đau đớn nhưng giảm chiều cao, còng lưng rất dễ nhận biết…
Vì vậy, người lớn tuổi đặc biệt là phụ nữ trên 50 tuổi cần được thăm khám và kiểm tra mật độ xương thường xuyên, cũng như có những biện pháp phòng ngừa loãng xương để tránh tình trạng gãy xương sau này.
Bất kỳ ai dù ở độ tuổi hay giới tính nào cũng có nguy cơ bị gãy xương, tuy nhiên, các yếu tố nguy cơ dưới đây sẽ làm tăng khả năng bạn bị gãy xương:
Gãy xương do mỏi là hậu quả của việc xương phải chịu tác động lặp đi lặp lại hoặc bị sử dụng quá mức. Điều này xảy ra phổ biến ở những người tham gia các hoạt động thể chất với cường độ cao, chẳng hạn như:
Ngoài ra, các môn thể thao thi đấu như chơi khúc côn cầu, bóng đá,… thường xuyên có va chạm mạnh và dẫn đến gãy xương.
Theo nhiều nghiên cứu, phụ nữ có nguy cơ bị gãy xương cao hơn nhiều so với nam giới. Trên thực tế, với độ tuổi trên 50 thì có 50% phụ nữ bị gãy xương trong đời, trong khi con số này ở phái mạnh chỉ là 25%. Điều này là do xương của phụ nữ (ngay cả khi ở độ tuổi tốt nhất 25–30 tuổi) nhỏ hơn và ít chắc khỏe hơn so với xương của nam giới. Ngoài ra, phụ nữ mất mật độ xương nhiều hơn nam giới khi họ già đi do giảm estrogen ở độ tuổi mãn kinh.
Có thể bạn quan tâm: Triệu chứng gãy xương: Nhận biết ngay kẻo muộn!
Đây là nguyên nhân gãy xương rất ít người ngờ tới. Nhưng hầu hết các nghiên cứu đều chỉ ra rằng hút thuốc làm tăng nguy cơ gãy xương. Đó là vì nó tác động xấu đến mức độ hormone trong cơ thể và nhiều liên quan đến nhiều yếu tố khác, chẳng hạn như người hút thuốc có xu hướng ít tập thể dục hơn, ăn uống kém khoa học và thường xuyên uống rượu bia.
Nhiều nghiên cứu cho thấy uống nhiều rượu có thể làm giảm chất lượng xương và tăng nguy cơ mất xương, dẫn đến khả năng gãy xương cũng tăng cao. Đáng nói là điều này xảy ra trong năm đầu của một người uống nhiều rượu liên tục, sau đó dù họ đã ngừng rượu nhưng vẫn tiếp tục bị mất xương. Một giả thiết cho rằng uống quá 3 ly rượu mỗi ngày làm ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa vitamin D của cơ thể – mắt xích quan trọng trong việc tạo xương mới.
Thuốc steroid (corticosteroid) thường được kê đơn để điều trị các tình trạng viêm mãn tính. Tuy nhiên, việc phải sử dụng chúng với liều lượng cao trong thời gian dài có thể gây mất xương và gãy xương. Lý do là bởi steroid có thể cản trở hấp thu canxi ở đường tiêu hóa và làm mất canxi thông qua nước tiểu. Những tác dụng phụ không mong muốn này phụ thuộc vào liều lượng thuốc.
Viêm khớp dạng thấp khiến cơ thể tấn công nhầm vào các tế bào và mô khỏe mạnh xung quanh khớp, dẫn đến mất xương khớp nghiêm trọng. Đồng thời, những cơn đau nhức và chức năng khớp kém làm giảm mức độ hoạt động, thúc đẩy nhanh quá trình mất xương và làm tăng nguy cơ gãy xương.
Bệnh nhân mắc bệnh tiểu đường type 1 từ khi còn trẻ tuổi thường có mật độ xương thấp mà không rõ vì sao. Ngoài ra, các vấn đề về thị lực và tổn thương thần kinh thường đi kèm với bệnh tiểu đường cũng làm tăng nguy cơ bị té ngã và gãy xương.
Đối với bệnh tiểu đường type 2, bệnh nhân cũng thường có thị lực kém, bị tổn thương thần kinh và ít rèn luyện thể lực nên dễ té ngã và gãy xương. Bên cạnh đó, chất lượng xương có thể giảm do những thay đổi về trao đổi chất trong cơ thể khi đường huyết cao.
Gãy xương không phải lúc nào cũng có thể ngăn ngừa được. Tuy nhiên, những biện pháp sau đây có thể ngăn ngừa được một số nguyên nhân gãy xương:
Hy vọng thông qua bài viết này bạn đã hiểu rõ về các nguyên nhân gãy xương và cách phòng ngừa hiệu quả nhé!
Miễn trừ trách nhiệm
Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Tham vấn y khoa:
Bác sĩ Nguyễn Thường Hanh
Nội khoa - Nội tổng quát · Bệnh Viện Đa Khoa Tỉnh Bắc Ninh
Đặt câu hỏi cho bác sĩ
Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để tạo câu hỏi
Chia sẻ với bác sĩ các thắc mắc của bạn để được giải đáp miễn phí.
Đăng ký hoặc Đăng nhập để đặt câu hỏi cho bác sĩ!