Bệnh động mạch cảnh, hay hẹp mạch cảnh, có thể gây đột quỵ và đe dọa đến tính mạng của bệnh nhân nếu không kịp thời cấp cứu và điều trị. Vì vậy, đừng bao giờ chủ quan trước căn bệnh này.
Tham vấn y khoa: Thạc sĩ - Bác sĩ CKI Ngô Võ Ngọc Hương · Tim mạch · Bệnh viện Nhân dân 115
Bệnh động mạch cảnh, hay hẹp mạch cảnh, có thể gây đột quỵ và đe dọa đến tính mạng của bệnh nhân nếu không kịp thời cấp cứu và điều trị. Vì vậy, đừng bao giờ chủ quan trước căn bệnh này.
Bệnh động mạch cảnh dẫn tới đột quỵ như thế nào, cách điều trị và phòng ngừa ra sao cho hiệu quả? Mời bạn cùng tìm hiểu cụ thể hơn trong bài viết ngay sau đây nhé!
Động mạch chịu trách nhiệm mang máu giàu oxy và chất dinh dưỡng từ tim đến não và toàn bộ cơ thể. Mỗi người có thể sờ thấy hai động mạch cảnh của mình ở mỗi bên của cổ, ngay phía dưới góc hàm. Hai mạch máu này giữ nhiệm vụ cung cấp máu cho các phần của não.
Bệnh động mạch cảnh xảy ra khi các động mạch cảnh bị thu hẹp hoặc tắc nghẽn, hầu hết do xơ vữa động mạch cảnh gây ra. Ban đầu, vì một lý do nào đó, chẳng hạn như hút thuốc lâu năm, tăng huyết áp,… làm thành mạch bị tổn thương. Lúc này, chất béo, cholesterol, canxi, mô sợi và các mảnh vụn tế bào khác sẽ tích tụ tại vị trí tổn thương, tạo thành mảng bám. Những mảng bám này làm thu hẹp động mạch cảnh, giảm lưu lượng máu chảy qua.
Mảng bám tiến triển dần theo thời gian, khi đủ lớn có thể sẽ gây bít tắc hoàn toàn mạch cảnh. Ngoài ra, mảng bám cũng có thể vỡ ra, lơ lửng trong dòng máu và tiếp tục huy động thêm tiểu cầu, sợi fibrin đến tạo thành cục máu đông. Cục máu đông quá lớn cũng sẽ làm tắc động mạch cảnh. Hậu quả là nguồn máu từ tim lên não bị cắt đứt toàn bộ, gây ra đột quỵ nhồi máu não cấp.
Đột quỵ là tình trạng cấp cứu y tế khẩn cấp vì có thể khiến bạn bị tổn thương não vĩnh viễn, di chứng tàn phế về lâu dài, thậm chí gây tử vong.
Trong giai đoạn đầu khi sự tắc hẹp chưa nghiêm trọng, bệnh thường không gây ra bất kỳ dấu hiệu nào đáng kể. Tình trạng này có thể không được phát hiện cho đến khi đủ nghiêm trọng để gây ra cơn thiếu máu não thoáng qua (TIA) hoặc đột quỵ.
TIA là tình trạng mất lưu lượng máu đến một vùng não đột ngột, tạm thời, kéo dài trong 2 – 30 phút. Sau đó, các triệu chứng thường biến mất hoàn toàn trong vòng 24 giờ. Đột quỵ cũng có triệu chứng tương tự nhưng kéo dài hơn, để lại di chứng về sau.
Các triệu chứng của TIA hoặc đột quỵ do bệnh động mạch cảnh có thể bao gồm:
50% bệnh nhân có cơn thiếu máu não thoáng qua sẽ gặp đột quỵ trong vòng 48 giờ sau đó; 10 – 20% có cơn đột quỵ trong vòng 90 ngày và khoảng 30% gặp đột quỵ trong vòng 5 năm nếu không được điều trị đúng mức.
Hãy đưa người bệnh đến bệnh viện cấp cứu khẩn cấp nếu xuất hiện bất kỳ triệu chứng của đột quỵ nào. Ngay cả khi các triệu chứng chỉ thoáng qua rồi tự khỏi, hãy đi thăm khám càng sớm càng tốt.
Mục tiêu chính trong việc điều trị bệnh là kiểm soát tình trạng hẹp mạch cảnh và ngăn ngừa đột quỵ. Các phương pháp điều trị cụ thể tùy thuộc vào mức độ tắc nghẽn trong động mạch cảnh, thường bao gồm sự kết hợp của thay đổi lối sống, dùng thuốc và một vài trường hợp nghiêm trọng sẽ cần phải tiến hành phẫu thuật.
Một lối sống khoa học không thể chữa khỏi hoàn toàn tình trạng hẹp mạch cảnh nhưng sẽ ngăn ngừa bệnh tiến triển và giảm thiểu nguy cơ đột quỵ. Những thay đổi lối sống có thể bao gồm:
Một số các loại thuốc thường được bác sĩ kê đơn trong quá trình điều trị bao gồm:
Nếu động mạch cảnh bị thu hẹp hoặc tắc nghẽn nghiêm trọng, thường là từ 50% trở lên, bác sĩ có thể cần phải làm thủ thuật để mở rộng lòng động mạch.
Chúng có thể bao gồm:
Hy vọng thông qua bài viết này sẽ giúp bạn hiểu hơn về bệnh động mạch cảnh, cũng như cách điều trị và phòng ngừa những rủi ro đột quỵ và tử vong do căn bệnh này gây ra.
Miễn trừ trách nhiệm
Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Đặt câu hỏi cho bác sĩ
Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để tạo câu hỏi
Chia sẻ với bác sĩ các thắc mắc của bạn để được giải đáp miễn phí.
Đăng ký hoặc Đăng nhập để đặt câu hỏi cho bác sĩ!